Αφιέρωμα | AIDS: φαρμακευτικές, τεχνολογία, προβληματισμοί, πρωτροπές...

Διαφημιστική καμπάνια για το AIDS που δημιουργήθηκε για λογαριασμό της γαλλικής ΜΚΟ Sidaction και είδα εδώ .

H Χουακίνα στο σημερινό της άρθρο γράφει...

Σήμερα όλοι φοράμε το κόκκινο κορδελάκι.
Έχουμε χρέος να ρωτήσουμε, να μάθουμε και να ενημερώσουμε.

Στις 5 Ιουνίου 1981, αναφέρθηκε από το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ το πρώτο περιστατικό που αργότερα ονομάστηκε Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοεναπάρκειας ή AIDS. Σήμερα, 26 χρόνια μετά,

• 40.000.000 άνθρωποι ζουν μ'αυτό το νόσημα,
• 25.000.000 έχουν πεθάνει,
  
• 15.000.000 παιδιά έχουν μείνει ορφανά λόγω του ιού HIV και
• η ανθρωπότητα ακόμη παλεύει [;] να το ελέγξει.

Μας αφορά όλους. Δεν κάνει διακρίσεις εθνικότητας, φύλου, ηλικίας, φυλής, επαγγέλματος ή σεξουαλικής προτίμησης. Η διάκριση, η απόρριψη και ο αποκλεισμός των συνανθρώπων μας που πάσχουν από AIDS αποδυναμώνουν τους κοινωνικούς θεσμούς οι οποίοι στηρίζουν την κοινωνία. Τα οροθετικά άτομα έχουν ανάγκη τη στήριξή μας, τη βοήθειά μας και την αλληλεγγύη μας. Άλλωστε, το AIDS δε μεταδίδεται με μια αγκαλιά. Μόνο η αγάπη μεταδίδεται...

Πώς εξηγείται, όμως, η αδυναμία επίλυσης του γρίφου του AIDS, από τη στιγμή που εργάζεται πάνω σ΄αυτόν η αφρόκρεμα των επιστημόνων με τα πιο εξελιγμένα ερευνητικά μέσα; Θέλουν πραγματικά οι φαρμακευτικές εταιρείες να παρασκευάσουν το εμβόλιο;

Παραθέτω ένα άρθρο το οποίο φιλοξενήθηκε στις 9-3-2007 στην εφημερίδα «Χανιώτικα Νέα» και δημοσιεύτηκε στο blog του κ. Στεφανογιάννη, Μοριακού Ερευνητή.

Ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Η ιατρική τις τελευταίες δεκαετίες είναι ο ταχύτερα, ίσως, αναπτυσσόμενος τομέας όλων των επιστημών του ανθρώπου. Τεράστια ποσά ξοδεύονται για την έρευνα σε κάθε γωνιά της γης, με σκοπό την καταπολέμηση διαφόρων ασθενειών που μαστίζουν κυρίως τις φτωχές χώρες του τρίτου κόσμου, δηλαδή περισσότερο από τον μισό πληθυσμό του πλανήτη.

Παρά το γεγονός, όμως, αυτό, εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να πεθαίνουν στις υπανάπτυκτες χώρες από ασθένειες που είναι (ή θα μπορούσαν να είναι) αντιμετωπίσιμες. Με φόντο, όμως, την εξαθλίωση και την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, έχει σκηνοθετηθεί από τους ισχυρούς του κόσμου ένα καλοστημένο θέατρο του παραλόγου, μια γιγαντιαία παραγωγή με κέρδη δισεκατομμύρια δολάρια.

Η επέκταση του AIDS

Περισσότερα από 40 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν προσβληθεί από AIDS σε ολόκληρο τον κόσμο, με το 95% να βρίσκεται στις χώρες του τρίτου κόσμου. Επειδή τα κατάλληλα φάρμακα είναι δύσκολο να φτάσουν στις φτωχές χώρες (λόγω οικονομικών προβλημάτων, εμφυλίων πολέμων, ανύπαρκτων συστημάτων υγείας, έλλειψης υγειονομικού προσωπικού κ.α.), η μόνη σωτηρία για την αντιμετώπιση της επιδημίας του AIDS είναι η ανακάλυψη ενός εμβολίου. Πόσο πιθανή είναι, όμως, μια τέτοια ανακάλυψη; Είναι οι συνεχείς μεταλλάξεις του ιού, ή άλλα τεχνικής φύσεως προβλήματα, επαρκείς δικαιολογίες που εξηγούν την απουσία ουσιαστικής προόδου στο θέμα του εμβολίου εδώ και παραπάνω από δύο δεκαετίες;

Τα κέρδη των πολυεθνικών εταιρειών…

Έχει πολλές φορές ειπωθεί ότι οι φαρμακευτικές βιομηχανίες είναι κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και όχι φιλανθρωπικά ιδρύματα.

• To 2001 οι παγκόσμιες δαπάνες για φάρμακα ξεπέρασαν τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι πωλήσεις εμβολίων μόλις που έφτασαν τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια.

Εύκολα συμπεραίνει κάποιος ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ασύγκριτα μεγαλύτερο συμφέρον από την κατανάλωση φαρμάκων που θα αγοράζει για όλη του τη ζωή ο ασθενής, παρά από την δημιουργία σκευασμάτων που θα χορηγούνται μόνο μια φορά ή και περιστασιακά, όπως είναι τα εμβόλια. Επιπλέον, οι εταιρείες δεν είναι εύκολο να πεισθούν για την παρασκευή εμβολίων, διότι ως πολυεθνικές επιχειρήσεις, εισηγμένες στα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου, θα πρέπει να εμφανίζουν όλο και μεγαλύτερα κέρδη για τους μετόχους τους, αλλά και να μη θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξή τους με άστοχες και μη επικερδείς κινήσεις.

Το κόστος των φαρμάκων

Οι τελευταίοι συνδυασμοί φαρμάκων για την αντιμετώπιση του AIDS κοστίζουν περίπου 20.000 δολάρια το χρόνο, για κάθε ασθενή. Οι διεθνείς πιέσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων για μείωση της τιμής των φαρμάκων πέφτουν στο κενό, αφού πρόσφατα η εταιρεία που παρασκευάζει ένα από τα πιο διαδεδομένα σκευάσματα, αύξησε την ήδη υπερβολική τιμή του, διατρανώνοντας την παγκόσμια κυριαρχία της και περιφρονώντας τους επικριτές της! Επιπλέον, σε περιπτώσεις που κάποιες φτωχές χώρες, όπως η Νότια Αφρική, επιχείρησαν να κατασκευάσουν φτηνά αντίγραφα φαρμάκων, δέχτηκαν, εκτός από βροχή δικαστικών αγωγών, ακόμη και απειλές εμπορικών κυρώσεων από χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες (εφημερίδα Guardian, 5-8-1999).

Οι δεσμοί μεταξύ κυβερνήσεων, πανεπιστημίων και φαρμακευτικών εταιρειών είναι πανίσχυροι. Ως παράδειγμα αναφέρεται ότι το 1988 το πανεπιστήμιο Υale των Ηνωμένων Πολιτειών πούλησε ένα πρωτοποριακό φάρμακο σε μια από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές φαρμάκων, χωρίς καμία συμφωνία για το κόστος διάθεσής του, που τελικά έφτασε τα 4,3 δολάρια για κάθε χάπι των 40 mg (εφημερίδα Le Monde, 8-2-2002).

Μπορεί να βρεθεί τελικά λύση;

Το ερώτημα για το αν υπάρχει κάποια δύναμη που μπορεί να υποχρεώσει τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες να επενδύσουν στην παρασκευή σωτήριων εμβολίων, χωρίς καμία εξασφάλιση ότι το προϊόν τους θα βρει αγοραστή, είναι μάλλον ρητορικό.

Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις μιας μελέτης καθηγητών του Χάρβαρντ, για να επιλυθεί αυτό το δύσκολο θέμα πρέπει να συμπράξουν δύο παράγοντες:

• η γενναιοδωρία των πλουσίων χωρών και ιδιωτών και
• η ανάληψη πρωταγωνιστικού ρόλου από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Οι καθηγητές εισηγούνται οι χώρες που ευημερούν να δώσουν πρακτικές διαβεβαιώσεις στις φαρμακευτικές εταιρείες ότι θα αγοράσουν εμβόλια και φάρμακα που θα παρασκευαστούν από τα εργαστήριά τους, ώστε να τα χορηγήσουν στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Επιπλέον, καθώς σε μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι ο κρατικός μηχανισμός των περισσότερων υπανάπτυκτων χωρών είτε υπολειτουργεί, είτε είναι ολοκληρωτικά διεφθαρμένος, εκτιμάται ότι τα σκευάσματα θα φθάσουν στον προορισμό τους μόνο αν διανέμονται μέσω μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Η ελεημοσύνη των πλουσίων…

Το 2001 οι πλούσιες χώρες, θέλοντας να ρίξουν στάχτη στα μάτια όσων τις αποκαλούσαν υποκρίτριες, ίδρυσαν ένα διεθνές ταμείο (Global AIDS Fund) για την υποστήριξη των φτωχών κρατών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Μεγάλη Βρετανία έδωσαν από 200 εκατομμύρια δολάρια στο ταμείο, ποσό που θεωρήθηκε ως ελεημοσύνη, αφού είναι λιγότερο από το ποσό που χρειάζονται οι υποσαχάριες αφρικανικές χώρες κάθε εβδομάδα για να ξεπληρώσουν τα χρέη τους στους παγκόσμιους τραπεζικούς κολοσσούς!

Ένα άλλο καθόλου ασήμαντο πρόβλημα είναι ότι οι πλούσιες χώρες, όπως γράφτηκε στο διεθνές ιατρικό περιοδικό British Medical Journal (Απρίλιος 2005), παρέχουν κίνητρα και κρατούν στα δικά τους νοσοκομεία τους γιατρούς που προέρχονται από τις υπανάπτυκτες χώρες. Έτσι, έχει καταγραφεί επίσημα από τα Ηνωμένα Έθνη, ότι υπάρχουν κράτη με πληθυσμό εκατομμυρίων ανθρώπων που διαθέτουν λιγότερους από 500 γιατρούς, ενώ σε περιοχές εκατοντάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων δεν υπάρχει κανένας επαγγελματίας υγείας!

Οι δύο επιδημίες
Σήμερα κοινή είναι η παραδοχή ότι υπάρχουν δύο επιδημίες AIDS στον κόσμο:

• μία των πλουσίων (ατόμων και χωρών), που μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλα τα όπλα της επιστήμης για την αντιμετώπισή του, και
• μία των φτωχών, που είναι καταδικασμένοι να πεθάνουν εντελώς αβοήθητοι.
  

Σημειώνεται ότι μόνο 50.000 από τα 30 εκατομμύρια των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από AIDS στην Αφρική έχουν πρόσβαση στα κατάλληλα φάρμακα. Αντίστοιχη, βέβαια, είναι η κατάσταση και για άλλες ασθένειες, όπως είναι η φυματίωση και η ελονοσία, οι οποίες στις ανεπτυγμένες χώρες θεωρείται ότι έχουν εξαλειφθεί. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι απαιτούνται πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο, μόνο για τη στοιχειώδη πρόληψη του AIDS παγκοσμίως.

Επίλογος

Εκτός από την οικονομική πλευρά του θέματος, για να καταπολεμηθεί το AIDS χρειάζεται επαρκής εκπαίδευση, που πρέπει, όμως, να συνοδεύεται από σημαντικές αλλαγές του τρόπου ζωής εκατομμυρίων ατόμων. Τα ερωτήματα που απασχολούν κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο είναι πολλά:

Με ποιο τρόπο μπορούν, άραγε, να προφυλαχθούν οι λαοί των υπανάπτυκτων χωρών στις καθημερινές τους σεξουαλικές σχέσεις, ώστε να σταματήσει η ανεξέλεγκτη εξάπλωση του ιού;
Πώς θα πειστούν χιλιάδες άνδρες ότι ο βιασμός μικρών κοριτσιών δεν τους εξαγνίζει και δεν τους απαλλάσσει από τον ιό, πρακτική που εφαρμόζεται, με τραγικές συνέπειες, σε πολλές Αφρικανικές χώρες;
Πώς μπορούμε να πούμε σε λαούς που βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης ότι πρέπει να διατρέφονται σωστά, ώστε το ανοσοποιητικό τους σύστημα να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τη λοίμωξη με τον ιό;
Είναι αλήθεια ότι οι σύλλογοι πασχόντων στις δυτικές χώρες σαμποτάρουν την παρασκευή εμβολίου, για να μην ανασταλεί η έρευνα για νέα φάρμακα;
Μήπως το AIDS είναι πράγματι ένας εύκολος τρόπος για να συρρικνωθούν ανεπιθύμητες πληθυσμιακές ομάδες;
Μήπως οι παγκόσμιοι τραπεζικοί κολοσσοί δεν έχουν σκοπό να τραβήξουν τις χώρες του τρίτου κόσμου από το τέλμα, το οποίο οι ίδιες δημιούργησαν;

Μήπως, τελικά, όχι μόνο οι φαρμακευτικές βιομηχανίες, αλλά και ολόκληρος ο ‘’πολιτισμένος’’ μας κόσμος έχει συμφέρον να κρατάει τους κύριους πληγέντες από το τους υπανάπτυκτους λαούς, δέσμιους της πείνας, των επιδημιών και της ανείπωτης εξαθλίωσης των ισχνών τους σωμάτων και των τρομαγμένων τους ψυχών;

• Ακόμη, διαβάστε το πολύ ενδιαφέρον άρθρο της "ακατάλληλης" σχετικά με τη φαρμακευτική εταιρεία BAYER και ο ρόλο της στην εξάπλωση του AIDS σε Ασία, Λατινική Αμερική, αλλά και Γαλλία, Ισπανία με τη παράνομη συνέχιση της διανομής ενός φαρμάκου που είχε αποσυρθεί από τις ΗΠΑ καθώς είχε βρεθεί ότι αποθέματα του φαρμάκου ήταν μολυσμένα με τον ιό του AIDS!
• Διαβάστε επίσης το σχετικό άρθρο του Arkoudou ο οποίος αναφέρει χαρακτηριστικά:
  

Φιλαράκο, είναι απλό: πάρε ένα προφυλακτικό από το περίπτερο, και την επόμενη φορά που θα πας να κάνεις έρωτα, βάλτο στο πέος σου. Δεν είναι λιγότερη η ηδονή, ειδικά αν σκεφτείς ότι αν το κάνεις, θα σου δίνεται η ευκαιρία να το κάνεις συνέχεια.

Η ή Ο συνοδός του; Καλά θα κάνεις να το απαιτήσεις. Κάθε σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό, δεν είναι παιχνίδι, είναι επικίνδυνη. Όσο σίγουρη/σίγουρος και αν αισθάνεσαι για τον άλλον, ζήτα το - και όχι μόνο την πρώτη φορά.

Άλλωστε όπως επισημαίνει πολύ εύστοχα ο Τάσος Βελιάδης στο xblog.gr:

Το να έχεις σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον χωρίς να παίρνεις τις κατάλληλες προφυλάξεις, ουσιαστικά σημαίνει ότι έχεις σεξουαλικές σχέσεις με όλους τους προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους του.
Οι περισσότεροι φορείς του ιού του ΑΙDS παραμένουν απολύτως υγιείς για αρκετά χρόνια. Ο καθένας μπορεί να έχει μολυνθεί από τον ιό του AIDS και να μην το γνωρίζει. Μην διακινδυνεύεις αποδεχόμενος σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλάξεις.

Στη συνέχεια ανατρέξτε στην αυτοβιογραφία μιας ασθενούς με AIDS, της Αλεξάνδρας Αθηναίου με τίτλο: «Και βέβαια δεν σας αφορά» η οποία αναφέρει:

Η αυτοβιογραφία μου, παρουσιάζει το κόστος της άγνοιας στη ζωή μου, του απροφύλαχτου έρωτα, της διάγνωσης του ιού μέσα από την γέννηση του μονάκριβου γιου μου αλλά και της δύναμης που έχει ο καθένας μας να διαχειριστεί με υπεύθυνο τρόπο το θεριό που τον βασανίζει.

Ακόμη, παρακολουθήστε μερικά ενδιαφέροντα βιντεάκια από το blog της αντίδρασης!

Για να επιστρέψουμε όμως στο τομέα της τεχνολογίας παραθέτω ένα άρθρο του GizModo το οποίο διάβασα και δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ισχύει! Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο αυτό πολιτικοί στην Ινδονησία προωθούν ένα σχέδιο με βάση το οποίο θα τοποθετηθούν ετικέτες RFID σε όλους τους ασθενείς με HIV με απώτερο σκοπό τον έλεγχο της σεξουαλικής τους δραστηριότητας από τις αρμόδιες αρχές!


Η τεχνολογία είναι εδώ, υπάρχει γύρω μας. Το μεγάλο ζητούμενο είναι ο τρόπος με τον οποίο θα την αξιοποιήσουμε... για το καλό όλων και όχι για περιθοριοποίηση και έλεγχο ομάδων πλυθησμών όπως στο παράδειγμα παραπάνω...


Ομολογώ πως όταν ξεκινούσα το παραπάνω άρθρο δεν υπολόγιζα ότι θα βγει τοοόσο μεγάλο. Αν αντέξατε να φτάσετε μέχρι αυτές τις γραμμές μάλλον σας φάνηκε ενδιαφέρον...