Δευτέρα, Μαρτίου 03, 2008
Chris Zlatis
Είστε σίγουροι ότι ξέρετε ακριβώς τι κάνετε στο Facebook; Ότι τα προσωπικά σας δεδομένα δεν παρέχονται σε τρίτους; Ότι δε θα έχετε συνέπειες; Το ΜΕΝ 24 ανοίγει το φάκελο Facebook
Δύσκολα θα περάσει μια μέρα στον παγκόσμιο τύπο χωρίς ένα δημοσίευμα για το Facebook. Για όσους δεν ξέρουν(;) πρόκειται για το μεγαλύτερο, αυτή τη στιγμή, site κοινωνικής δικτύωσης στον «δυτικό» κόσμο και το δεύτερο μεγαλύτερο success story στο ίντερνετ μετά το Google.Ξεκινώντας το 2004 ως ιστοσελίδα δικτύωσης για φοιτητές του Harvard, το Facebook έχει ουκ ολίγες φορές προκαλέσει με τη στάση του σε διάφορα θέματα που ποικίλουν από την πνευματική ιδιοκτησία μέχρι τη διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων. Ας δούμε τις 10 πιο χαρακτηριστικές:
1. Υπόθεση ConnectU
Η άνοδος του Facebook στην κορυφή του Social Networking στιγματίστηκε πρώιμα από τη διαμάχη του με το όμορο site connectU (ή Harvard Connection).
- Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της δεύτερης πλευράς, ο Mark Zuckerberg ιδρυτής του Facebook όχι μόνο έκλεψε τη δική τους αρχική ιδέα για να στήσει την αυτοκρατορία του αλλά εσκεμμένα τους καθυστέρησε ώστε να κερδίσει το πλεονέκτημα της εισόδου στην αγορά.
Η δικαστική διαμάχη είναι σε εξέλιξη!
2. Υπόθεση Greenspan
Ένα ακόμη πρώην φοιτητής του Harvard, ο Aaron Greenspan έχει κατηγορήσει -προφορικά μόνο- το Mark Zuckerberg για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. 6 μήνες πριν το Facebook, ο Greenspan δημιούργησε το δικό του κοινωνικό δίκτυο για τους φοιτητές του Harvard. Το houseSYSTEM, εκτός άλλων, είχε μια υπηρεσία με την ονομασία “Universal Face Book” που επέτρεπε στους χρήστες να ανεβάζουν φωτογραφίες και προσωπικές πληροφορίες. Άλλες ομοιότητες του Facebook με το houseSYSTEM ήταν η δυνατότητα των event reminders και η αγοραπωλησία βιβλίων.
«Δεν ξέρων αν ο Μαρκ αντέγραψε εσκεμμένα ή πρόκειται για την πιο μεγάλη σύμπτωση όλων των εποχών αλλά ξέρω ότι είναι ανειλικρινής. Τον έχω ξαναδεί να λέει ψέματα.» έχει δηλώσει για το θέμα ο Greenspan.
3. Υπόθεση Beacon
Το Νοέμβριο του 2007 ο Mark Zuckerberg παρουσίασε το Facebook Ads , ένα σύστημα συλλογής δεδομένων που θα επιτρέπει σε μεγάλες εταιρείες να σχεδιάζουν εξειδικευμένα διαφημιστικά μηνύματα. Ο πυρήνας αυτής της υπηρεσίας, η μηχανή Beacon συγκεντρώνει δεδομένα από 44 συμβεβλημένες εταιρείες όπως η Sony Online, η LiveJournal, η Travel Ticker κ.α και τα ενσωματώνει στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα του Facebook.
- Όταν κάποιος π.χ επισκέπτεται το site μίας από αυτές της εταιρείες και κάνει κλικ στο στο logo του Facebook, ανοίγει ένα παράθυρο που ρωτάει το χρήστη αν θέλει να δημοσιεύσει τις πληροφορίες τους στο Facebook. Αν απαντήσει όχι τότε οι φίλοι δεν μπορούν να βλέπουν τις πληροφορίες αλλά από ότι φαίνεται το Facebook καταγράφει αυτές τις πληροφορίες και του επιτρέπει να δει τι έκανε στο συγκεκριμένο site.
4. Υπόθεση NewsFeed
Το Σεπτέμβριο του 2006 η σχετικά μικρή τότε κοινότητα του Facebook ξεσηκώθηκε εναντίον του ίδιου του site με αφορμή το NewsFeed. Η υπηρεσία αυτή ενημέρωνε όλους τους φίλους ενός χρήστη εντός λεπτού για οποιαδήποτε αλλαγή έκανε στο προφίλ του.
Το ειρωνικό στην υπόθεση είναι ότι η οργάνωση των «προτεσταντών» έγινε μέσα από το ίδιο το Facebook με τη μεγαλύτερη κοινότητα "Students Against Facebook News Feed” να συγκεντρώσει σε λίγες μέρες 284 χιλιάδες χρήστες με το μέρος της. Ακολούθως διάφορες εφημερίδες έδωσαν διαστάσεις στην υπόθεση με δημοσιεύματα όπως "Facebook is watching you" ή "Furious with Facebook" κ.α.
Το Facebook, αν και καθυστερημένα, πήρε το μήνυμα και έδωσε τη δυνατότητα επιλογής – αποεπιλογής του Newsfeed. Αν κάτι, όμως, έμεινε από την όλη ιστορία είναι ότι χρήστες βρήκαν έναν ακόμη τρόπο να οργανώνονται δικτυακά.
5. Υπόθεση Scoble
Στις 3 Ιανουαρίου 2008, ο πρώην «κορυφαίος» blogger της Microsoft, Robert Scoble, καταφέρθηκε εναντίον του facebook επειδή το site του μπλόκαρε το λογαριασμό. Ο Scoble δοκίμαζε ένα λογισμικό εκ μέρους της Plaxo το οποίο εισήγαγε δεδομένα και διευθύνσεις e-mail από άλλους χρήστες.
Το Facebook έχει κατά καιρούς δεχθεί δριμεία κριτική σχετικά με την πολιτική του για τα προσωπικά δεδομένα. Οποιοσδήποτε μπορεί, οποιαδήποτε στιγμή, να δει οποιουδήποτε τις προσωπικές πληροφορίες αρκεί να είναι και αυτός χρήστης. Και αυτό είναι που γεννάει ερωτηματικά για τη στάση του. Ο John McCrea, διευθυντικό στέλεχος της Plaxo, δήλωσε για το θέμα ότι οι αιτιάσεις είναι όχι μόνο αδικαιολόγητες αλλά και ότι το Facebook χρησιμοποιεί λογισμικά αναζήτησης δεδομένων για την εισαγωγή διευθύνσεων χρηστών από το Gmail.
Ακόμα και αν ο λογαριασμός του Scoble μπλοκαρίστηκε δικαίως αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι το Facebook διατηρεί δύο μέτρα και δύο σταθμά σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα. Και η σχεδόν αυτοκρατορική του θέση στην αγορά του το επιτρέπει.
6. Υπόθεση Scrabulous
Τo Scrabulous είναι η Facebook-ική έκδοση του πασίγνωστου παιχνιδιού Scrable και από τη στιγμή της εφαρμογής του το περασμένο καλοκαίρι έγινε από τις πιο διάσημες υπηρεσίες με 2 εκατομμύρια παίκτες. Που είναι το πρόβλημα; Πολύ απλά το Facebook δεν είχε τα δικαιώματα του παιχνιδιού τα οποία, για τη βόρειο Αμερική, κατέχουν οι πασίγνωστοι κατασκευαστές παιχνιδιών Hasbro και Mattel.
Παρά τις συστάσεις των κατασκευαστών για να αποσυρθεί η εφαρμογή, το Facebook επιδεικνύοντας τη γνωστή του αλαζονεία διατηρεί το παιχνίδι έως και σήμερα. Η υπόθεση δεν έχει πάρει τη δικαστική οδό αφού και οι Mattel – Hasbro βλέπουν επικείμενο κέρδος από την αναγέννηση του παιχνιδιού και δεν αποκλείεται ο συμβιβασμός.
7. Υπόθεση Foxy Knoxy
Η υπόθεση της δολοφονίας της φοιτήτριας Meredith Kerscher, με τη συμμετοχή της συγκάτοικου της Amanda Knox, ανέδειξε τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που μπορεί να πάρει η δημοσίευση προσωπικών δεδομένων σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Ελάχιστα μετά τη δολοφονία και ενώ ακόμα η Amanda Knox δεν είχε ομολογήσει τη συμμετοχή της, η Βρετανική Daily Mail δημοσίευσε φωτογραφίες της που βρήκε στο Facebook με τον τίτλο 'Foxy Knoxy'. Οι φωτογραφίες ήταν κάθε άλλο παρά κολακευτικές και κάποιες την απεικόνιζαν σε κατάσταση μέθης.
Αυτό δημιουργεί ερωτηματικά σχετικά με τη διαπόμπευση ατόμων που εμπλέκονται σε υποθέσεις με δημοσιότητα. Μπορεί η Amanda Knox να δημοσίευσε αυτοβούλως τις φωτογραφίες, να δήλωσε αργότερα ότι «δεν έχει αναστολές για το συγκεκριμένο ζήτημα» αλλά πόσοι χρήστες θα ήταν άνετοι να γίνουν πρωτοσέλιδο σε όλα τα περίπτερα;
8. Υπόθεση Hermann Guede
Ένας από τους βασικούς υπόπτους της δολοφονίας της Meredith Kerscher, ο Hermann Guede, συνελήφθη στo Wiesbaden της Γερμανία 20 μέρες μετά τη δολοφονία. Η αστυνομία έφτασε στα ίχνη του όταν μπήκε στο λογαριασμό του στο Facebook.
9. Υπόθεση Painter
Η Στέφανι Πέιντερ περιγράφει σε Βρετανική εφημερίδα τους λόγους που την οδήγησαν στην ψηφιακή αυτοκτονία: «Μέσα σε μερικούς μήνες, ένας αριθμός πρώην συντρόφων μου και ανθρώπων με τους οποίους είχα περιστασιακές επαφές ζητούσαν να γίνουν φίλοι μου στο Facebook. Δεν ήθελα να τους απορρίψω και ήμουν περίεργη να δω τι θέλουν. Αυτό όχι μόνο πυροδότησε ανεπιθύμητα συναισθήματα αλλά έκανε και το σύντροφο μου εξαιρετικά ανασφαλή. Χρήστης και αυτός του Facebook, μπορούσε να βλέπει τα όλο υπονοούμενα μηνύματα των πρώην μου. Πολύ περισσότερο δε, μπορούσε να βλέπει παλιές φωτογραφίες με τους πρώην μου, που αυτοί είχαν δημοσιεύσει στο Facebook. Στο τέλος το Facebook προκαλούσε στη σχέση μας τόσα προβλήματα που αναγκάστηκα να καταργήσω το λογαριασμό».
Η περίπτωση της Πέιντερ δεν είναι και η μόνη. Η ομάδα χρηστών Facebook Mass Suicide Club προτρέπει τους χρήστες να καταργήσουν το προφίλ τους κάτι που αναδεικνύει την ειρωνεία στη χρήση της ιστοσελίδας.
10. Υπόθεση «εργασίας»
Το 70% των βρετανικών επιχειρήσεων προσπαθεί να αποτρέψει -σε πολλές περιπτώσεις να απαγορεύσει- τη χρήση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα του Facebook. Εταιρείες όπως ο η Credit Suisse, Dresdner Kleinwort, The Metropolitan Police, British Gas και η Lloyds TSB έχουν προβεί σε απαγορεύσεις ενώ άλλες όπως η British Gas παρέχουν τα μέσα αλλά σε ώρες εκτός γραφείου.
Γιατί τέτοιος πανικός στη Βρετανία; Έχει υπολογιστεί ότι ο μέσος Βρετανός χρήστης ξοδεύει 3 ώρες μηνιαίως στο Facebook μόνο και το Λονδίνο είναι η πόλη με τους περισσότερους χρήστες παγκοσμίως (περίπου 830 χιλιάδες). Τα υπόλοιπα είναι υπόθεση εργασίας.
Υπόθεση «εργασίας» Bonus
- Σε πρόσφατη έρευνα του επαγγελματικού κοινωνικού δικτύου Viadeo, δύο στους τρεις ερωτηθείς εργοδότες στη Μεγάλη Βρετανία, δήλωσαν ότι διατηρούν προφίλ στο Faceboook προκειμένου να φιλτράρουν τους υποψηφίους εργαζομένους.
- Το 25% αυτών δήλωσε επίσης ότι άλλαξε γνώμη και δεν προχώρησε στην πρόσληψη κάποιου υποψηφίου μετά από εξέταση του δικτυακού του προφίλ.
